Rreth 360 milionë njerëz në 27 vende do të kenë të drejtë të votojnë javën e ardhshme në zgjedhjet evropiane.
Më poshtë do të gjeni shifra dhe fakte për këto zgjedhje:
Kur?
Votimi për anëtarët e Parlamentit Evropian do të zhvillohet nga data 6-9 qershor në të gjithë Bashkimin Evropian, por ndryshojnë sipas vendit.
Holandezët do t’i nisin votimet të enjten, më 6 qershor. Kjo do të pasohet nga Irlanda më 7 qershor dhe më pas Letonia, Malta dhe Sllovakia të nesërmen. Republika Çeke dhe Italia votojnë dy ditë, përkatësisht 7-8 dhe 8-9 qershor. Në pjesën tjetër të BE-së zgjedhjet do të mbahen të dielën, më 9 qershor.
Kush voton?
Ka pothuajse 360 milionë votues me të drejtë vote në BE. Mosha minimale e votimit ndryshon, por për shumicën e vendeve evropiane është 18 vjeç.
Për herë të parë në Gjermani lejohen të votojnë edhe të miturit, pasi mosha e votimit të vendit për zgjedhjet evropiane është ulur nga 18 në 16 vjeç.
Kjo ka rritur numrin e votuesve me të drejtë vote në Gjermani nga rreth 61,5 milionë në vitin 2019 në pak më pak se 65 milionë këtë vit.
Kush zgjidhet?
Gjithsej 720 anëtarë të Parlamentit Evropian (PE) do të zgjidhen nga mijëra kandidatë.
Ky është më pak anëtarë se në zgjedhjet e fundit, pjesërisht pasi parlamenti u tkurr kur Mbretëria e Bashkuar u largua nga BE në 2020.
Ku ndodhet parlamenti?
Parlamenti Evropian ka dy vende – në Bruksel dhe në Strasburg të Francës.
Shumica e seancave të plota plenare, ku të gjithë eurodeputetët mblidhen për të votuar legjislacionin, mbahen në Strasburg. Parlamenti i Brukselit përdoret kryesisht për punë të tjera të përditshme parlamentare.
A po zgjedhin votuesit se cilët do të jenë në organet e tjera legjislative të BE-së?
Jo, zgjedhjet do të vendosin vetëm se kush do të ulet në Parlamentin Evropian.
Organi tjetër legjislativ kryesor i BE-së, Këshilli i BE-së, përfaqëson shtetet anëtare. Në të, ministrat kombëtarë mblidhen në formacione të ndryshme, për shembull të 27 ministrat e Jashtëm të BE-së ose ministrat e Arsimit për të diskutuar tema me interes të përbashkët.
Komisioni Evropian – i cili propozon projektligje për dy institucionet e tjera për t’u shqyrtuar, ndryshuar apo edhe refuzuar – është i pazgjedhur. Ai drejtohet nga 27 komisionerë, duke përfshirë presidentin e komisionit, secili prej të cilëve emërohet nga vendi i tij ose i saj pas zgjedhjeve evropiane.
Sa e madhe është BE-ja?
Popullsia e 27 vendeve të BE-së në tërësi është pak më pak se 450 milionë. Vendet kanë një GDP të kombinuar prej gati 17 trilionë euro (18,5 trilionë dollarë) dhe përbëjnë rreth 15% të tregtisë globale.
Sa ”vjeçe” është BE-ja?
Traktati i Romës i vitit 1957 themeloi Komunitetin Ekonomik Evropian, një pararendës i BE-së.
Që nga Traktati i Mastrihtit i vitit 1992, grupi i vendeve ka përdorur emrin Bashkimi Evropian.
Më shumë vende u bashkuan gradualisht në BE që atëherë.
Zgjerimi më i rëndësishëm i saj ndodhi në vitin 2004 me aderimin e 10 vendeve kryesisht të Evropës Qendrore dhe Lindore. Deri tani, Mbretëria e Bashkuar është i vetmi shtet që është larguar nga BE-ja