Nobelisti i Paqes, Mihail Gorbaçov

Mihail Gorbaçov, fituesi i çmimit Nobel për Paqen dhe lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik, vdiq në Moskë në moshën 91-vjeçare. “Këtë mbrëmje, pas një sëmundjeje të rëndë dhe të gjatë, Mihail Sergejeviç Gorbaçov vdiq”, njoftoi Spitali Qendror Klinik (CCH) në kryeqytetin rus të martën vonë. Burri i shtetit, i respektuar ndërkombëtarisht, vlerësohej shpesh për përfundimin paqësor të Luftës së Ftohtë dhe për rolin e tij në ribashkimin gjerman. Veçanërisht gjermanët lindorë e nderojnë ende “Gorbin”, si njeriun që u solli atyre lirinë mbi tre dekada më parë. Në vitet 1980, nën udhëheqjen e Gorbaçovit, Bashkimi Sovjetik nënshkroi traktate novatore me SHBA për çarmatimin bërthamor dhe kontrollin e armëve, ndërsa në vend, Gorbaçovi inicioi një proces të paprecedentë reformash me politikat e tij të “glasnost” (hapjes) dhe “perestrojkës” (ristrukturimi), i cili solli liri të paprecedentë për miliona njerëz. Në vitin 1990, Gorbaçovi mori çmimin Nobel për Paqen për reformat e tij të guximshme. Megjithatë, trazirat masive ekonomike që pasuan në të gjithë Bashkimin Sovjetik, përfundimisht çuan në rënien e perandorisë komuniste prej 15 vendesh dhe në rënien politike të vetë Gorbaçovit, kur vendi që ai drejtonte pushoi së ekzistuari në 1991. Një pjesë e madhe e popullsisë ruse e shihte gjithmonë ish-udhëheqësin e partisë dhe shtetit si varrmihësin e Bashkimit Sovjetik – dhe si një politikan pa instinkt për pushtet, dhe Gorbaçovi nuk do të gëzonte kurrë popullaritetin masiv që kishte në Perëndim në atdheun e tij. Gorbaçovi dha dorëheqjen si president i Bashkimit Sovjetik në 1991 pasi shteti votoi për t’u shpërbërë, duke krijuar 15 vende të reja të pavarura. Kritiku i vendosur i Gorbaçovit, Boris Jelcin, u bë presidenti i parë i Rusisë i pavarur në të njëjtin vit. Megjithatë, në tre dekadat midis rënies së tij nga pushteti dhe vdekjes së tij, Gorbaçovi dha një kontribut të rëndësishëm në shoqërinë civile ruse me fondacionin e tij që mbrojti vlerat demokratike dhe një afrim rus me Perëndimin. Ai shkroi gjithashtu libra të shumtë, duke përfshirë, së fundmi, një për zhgënjimin e tij me Gjermaninë dhe Perëndimin. Konkretisht, ai u ankua për atë që ai e shihte se Rusia vazhdimisht shihej si armike. Në pamundësi për të marrë pjesë në 30-vjetorin e rënies së Murit të Berlinit në vjeshtën e 2019 për arsye shëndetësore, Gorbaçov mori trajtim të rregullt spitalor në vitet e fundit. Gorbaçov ishte bashkëthemelues i gazetës ”Novaya Gazeta”, e cila është kritike ndaj Kremlinit dhe ekspozon vazhdimisht abuzimet në Rusi. Në vitet e fundit, Gorbaçovi i kishte bërë thirrje vazhdimisht presidentit rus Vladimir Putin që të mos kufizonte më tej lirinë e medias dhe zgjedhjeve. Burri i shtetit do të varroset pranë bashkëshortes, Raisès, në varrezat ”Novodeviçi” të Moskës, vendvarrimi i shumë prej politikanëve, shkrimtarëve dhe kompozitorëve më të famshëm rusë.https://ata.gov.al/2022/08/31/rusi-vdes-ish-presidenti-dhe-nobelisti-i-paqes-mihail-gorbacov/