Duke ofruar perspektiva të reja për zbulimin e hershëm dhe parandalimin e simptomave të Alzheimerit, studiuesit izraelitë arritën të parandalojnë përkeqësimin e kujtesës në një model kafshësh. Studimi i Universitetit të Tel Avivit zbuloi një metodë të aftë për të zbuluar Alzheimerin gjatë gjumit ose anestezisë në fazën parasimptomatike, deri në 20 vjet përpara se të shfaqen simptomat e demencës. Ky zbulim i hershëm mund të revolucionarizojë qasjet e trajtimit dhe të përmirësojë ndjeshëm rezultatet e pacientit. Gjetjet e studimit u publikuan së fundmi në ”Nature Communications”. Hulumtimi identifikoi aktivitet jonormal të trurit në hipokampus – një rajon kyç për kujtesën dhe mësimin – gjatë gjendjeve të anestezisë dhe gjumit.
Ky aktivitet i shtuar, që rezulton nga destabilizimi i rrjetit nervor, i paraprin fillimit të simptomave të Alzheimerit. Duke synuar një bërthamë të vogël në talamus, përgjegjës për rregullimin e gjendjeve të gjumit, studiuesit arritën të shtypin këtë aktivitet të gabuar dhe të parandalojnë përkeqësimin e kujtesës në modelin e kafshëve të Alzheimerit. ”Që 10-20 vjet përpara shfaqjes së simptomave të njohura të dëmtimit të kujtesës dhe rënies njohëse, ndryshimet fiziologjike ndodhin ngadalë dhe gradualisht brenda trurit të pacientëve”, tha studentja e doktoraturës Shiri Shoob, e cila drejtoi studimin. ”Ka një akumulim të depozitave amiloide-beta dhe akumulime jonormale të proteinës tau, një rënie në vëllimin e hipokampusit dhe më shumë. Për më tepër, rreth 30% e njerëzve që u zbuluan se kishin një patologji tipike të sëmundjes Alzheimer në postmortem nuk zhvilluan simptomat tipike të sëmundjes gjatë jetës së tyre. Duket, pra, se truri ka një aftësi, pa dyshim të kufizuar, për të mbrojtur veten nga dëmtimi i sëmundjes”, shpjegoi ajo. Profesoresha Inna Slutsky tha se “përdorimi i Stimulimit të Thellë të Trurit (DBS) për të shtypur këtë bërthamë jo vetëm që pengoi aktivitetin epileptik gjatë anestezisë, por gjithashtu parandaloi humbjen e kujtesës më pas”.
DBS është një procedurë kirurgjikale që përdoret për të trajtuar një sërë simptomash neurologjike, veçanërisht ato që lidhen me çrregullime të lëvizjes si sëmundja e Parkinsonit, dridhja thelbësore, distonia dhe disa raste të epilepsisë. Ai përfshin implantimin e elektrodave brenda zonave të caktuara të trurit dhe lidhjen e tyre me një pajisje të ngjashme me një stimulues kardiak, i cili gjeneron impulse elektrike. Këto impulse rregullojnë aktivitetin jonormal të trurit dhe ndihmojnë në zbutjen e simptomave. Studiuesit vunë re se trajtimi DBS i administruar gjatë fazës para-simptomatike në mënyrë efektive i mbrojti kafshët nga humbja e kujtesës gjatë fazës simptomatike të Alzheimerit. Kjo sugjeron një strategji të mundshme terapeutike për të ndërhyrë në fillim të përparimit të sëmundjes.
”Ndryshimet fiziologjike ndodhin në tru shumë përpara fillimit të simptomave të Alzheimerit. Hulumtimi ynë tregon se truri posedon mekanizma për t’u mbrojtur nga dëmtimi i sëmundjes, megjithëse të kufizuar”, tha Shoob. Studimi hodhi gjithashtu dritë mbi marrëdhënien midis patologjisë së Alzheimerit dhe mosfunksionimit kognitiv postoperativ (POCD), një gjendje e përhapur tek individët e moshuar që i nënshtrohen operacionit. POCD mund të shfaqet si dëmtime në kujtesë, vëmendje dhe shpejtësi të përpunimit. Simptomat janë të ngjashme me Alzheimerin, por janë të përkohshme, zgjasin me javë ose muaj në varësi të moshës së pacientit, anestezisë së përdorur, medikamenteve të tjera dhe faktorëve të tjerë. Gjetjet mund të çojnë në rezultate më të mira kirurgjikale, veçanërisht për të moshuarit.
