PASOJAT E NDRYSHIMEVE KLIMATIKE

Që nga gjysma e dytë e viteve 1970, temperatura globale e ajrit ka ardhur në rritje, dhe regjimi dhe sasia e reshjeve, si dhe shpeshtësia dhe intensiteti i dukurive të rrezikshme kanë ndryshuar. Ngrohja globale është reale. Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike nxjerr rregullisht raporte që parashikojnë skenarë të ardhshëm në varësi të situatës aktuale. Në një raport special të vitit 2018 për ngrohjen globale prej 1.5 ºC, ekspertët argumentuan se planeti tashmë po vuan nga ngrohja globale prej 1 °C dhe theksuan se ngrohja duhet të kufizohet në 1.5 °C. Megjithatë, 3 vjet më vonë, në raportin e gjashtë të vlerësimit, ata deklaruan se bota nuk është më në gjendje të parandalojë ndryshimet ekstreme klimatike. Në shekullin e 21-të, ngrohja globale do të kalojë 1,5 °C ose edhe 2 °C, përveç nëse ka një reduktim të ndjeshëm në emetimet e gazeve serrë. Fatkeqësisht, ngrohja po ndodh aktualisht sipas skenarit më pesimist – më shpejt dhe më intensivisht nga sa pritej disa vite më parë. Dëmet e shkaktuara nga fatkeqësitë natyrore janë në rritje në mbarë botën. 90% e këtyre humbjeve ekonomike shkaktohen nga ngjarje të rrezikshme hidrometeorologjike si përmbytjet, erërat e forta, shirat e dendur, stuhitë me breshër dhe thatësirat ekstreme, duke lënë 10% të mbetura nga fatkeqësitë natyrore si shpërthimet vullkanike, cunami dhe tërmetet. Pasojat e ndryshimeve klimatike po komunikohen çdo ditë në lajmet e fundit në mbarë botën. Ja çfarë u pa në lajmet vetëm javën e kaluar: Thatësira që ka goditur Irakun në muajt e fundit ka tkurrur rezervuarin më të madh të vendit, Mosulin, duke ekspozuar qytetin 3,400-vjeçar të epokës Mittani që ishte zhytur nën ujë për dekada. Ky lajm është një nga pasojat e pakta pozitive të ndryshimit të klimës. Arkeologët janë sigurisht të lumtur për një zbulim të tillë. Raportet në lidhje me ndryshimet klimatike po bëhen pjesë integrale e lajmeve të përditshme: Belgjika regjistroi korrikun më të thatë në 137 vjet. Brukseli pa vetëm pesë milimetra shi në muaj – 30 herë më pak se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar kur shirat e jashtëzakonshëm shkaktuan përmbytje në të gjithë vendin. Një periudhë po aq e thatë u regjistrua për herë të fundit në Belgjikë në 1885 kur ranë vetëm 2.9 mm shi. Një ndryshueshmëri e tillë ndërvjetore e vlerave meteorologjike është një nga pasojat e ndryshimeve klimatike të vëzhguara. Në kushte të tilla është shumë e vështirë të bësh plane afatgjata në shumë fusha ekonomike, veçanërisht në bujqësi. Pas dy ditësh reshje të dendura shiu në Emiratet e Bashkuara Arabe, u mat një rekord 27-vjeçar. Reshjet dhe shirat çuan në përmbytjen më të madhe në historinë e vendit. Stacioni portual i Fujairah regjistroi 255.2 mm reshje, një rekord absolut për Emiratet e Bashkuara Arabe në korrik. Sipas Juan Jesús González, një Ph.D. mjek nga Aemet (Agjencia Shtetërore Meteorologjike e Spanjës), Mesdheu po kthehet në Karaibe. Temperatura e ujit në disa pjesë të Detit Mesdhe tejkaloi 30 °C anormale. Shkencëtari beson se rritja e temperaturave mund të çojë në përçarje të florës dhe faunës së zonës së Mesdheut. Në gjysmën e parë të vitit 2022, ngjarjet ekstreme të motit që lidhen me ndryshimet klimatike çuan në humbje totale prej rreth 65 miliardë dollarësh, sipas Munich Re, një lider global në tregun e sigurimeve. Një gjë është jashtëzakonisht e qartë – ndikimi i ndryshimit të klimës po bëhet gjithnjë e më i dukshëm, tha Ernst Rauch, Shefi i Klimës në Munich Re. Sipas ekspertëve, ekstremi i ndryshimeve klimatike do të vazhdojë të intensifikohet. Arsyeja kryesore për këto ndryshime të vëzhguara janë njerëzit dhe aktivitetet e tyre industriale. Toka do t’i mbijetojë ngrohjes globale, ajo ka përjetuar më shumë. A do të mbijetojë njerëzimi megjithatë? Kjo varet nga secili prej nesh. Le të kujdesemi për natyrën dhe të kultivojmë ndërgjegjësimin mjedisor. Secili prej nesh mund të kontribuojë dhe shpresojmë se do të shohim ditën kur numri i raportimeve për ngjarjet ekstreme të motit të fillojë të ulet!