Përfaqësues nga Shoqëria Evropiane e Shëndetit Respirator po i bëjnë thirrje BE-së të ulë kufijtë rregullatorë për ndotjen e ajrit.
Njerëzit me probleme të frymëmarrjes si astma dhe sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD) përballen me rreziqe më të mëdha nga kriza klimatike, thonë ekspertët.
Një studim i sapo botuar paralajmëron se temperaturat në rritje dhe modelet e paqëndrueshme të motit përkeqësojnë problemet e mushkërive.
“Kemi arritur një pikë pa kthim,” shkruajnë ekspertët në editorialin European Respiratory Journal botuar këtë javë.
Si ndikon ndryshimi i klimës në shëndetin e njeriut?
Kriza klimatike ka “pasoja shkatërruese” për shëndetin e njeriut, thonë ekspertët e frymëmarrjes në punimin e rishikuar të botuar të hënën. Ndikimi i ndryshimeve mjedisore në shëndetin e njerëzve tani është “i pakthyeshëm”, shtojnë ata.
Rritja e niveleve të polenit dhe alergjenëve të tjerë, si dhe stuhitë e pluhurit dhe zjarret më të shpeshta po përkeqësojnë cilësinë e ajrit dhe po përkeqësojnë kushtet e frymëmarrjes.
Ekspertët paralajmërojnë gjithashtu se sezonet e zgjatura të alergjenëve dhe ndotja më e lartë e ajrit po i bëjnë njerëzit të zhvillojnë probleme të reja në mushkëri.
Ndotja e ajrit ishte përgjegjëse për 6.7 milionë vdekje në vitin 2019 ku 373,000 u regjistruan në Evropë.
“Ndikimet e ndryshimeve klimatike në shëndetin e njeriut janë të përhapura, të thella dhe thelbësore,” shkruajnë autorët.
Fëmijët në rrezik më të lartë nga ndotja e ajrit
Fëmijët janë veçanërisht të prekshëm ndaj ndryshimeve klimatike dhe ndotjes së ajrit, sepse mushkëritë e tyre janë ende në fazat e zhvillimit.
Ata marrin frymë më shpejt dhe për këtë arsye thithin deri në tre herë më shumë ajër sesa të rriturit kur janë jashtë.
Nëse fëmijët e vegjël janë të ekspozuar ndaj cilësisë së dobët të ajrit, ata janë në një rrezik më të madh të zhvillimit të sëmundjeve kronike të mushkërive si COPD dhe bronkitit më vonë në jetë, thuhet në dokument.
Grupe të tjera vulnerabël përfshijnë pacientët me sëmundje kronike, popullatat e moshuara, gratë shtatzëna dhe njerëzit që punojnë jashtë, si në ndërtim.
Reduktimi i emetimeve të gazeve serrë dhe parandalimi i ngrohjes së mëtejshme të planetit do të çonte në “përfitime shumë më të mëdha dhe më të menjëhershme”, shkruajnë autorët.
“Raportet e fundit nga OBSH, Organizata Botërore e Shëndetit theksojnë se shumë masa për të reduktuar emetimet e gazeve serrë do të përktheheshin në cilësi më të mirë të ajrit dhe reduktime të konsiderueshme të rreziqeve shëndetësore”.
“Kështu, rregullimi i ndotjes së ajrit që trajton burimet e drejtpërdrejta të ndryshimeve klimatike, domethënë emetimet e karburanteve fosile, duhet të jetë në qendër të çdo strategjie për zbutjen e ndryshimeve klimatike.”
Dokumenti i bën thirrje BE-së të harmonizojë rregulloret e saj të cilësisë së ajrit me standardet e OBSH-së.
Aktualisht, BE ka një kufi prej 25 mikrogramë në metër kub për grimcat e imëta (PM2.5 ose një pjesë e diametrit të një floku të njeriut) dhe 40 mikrogramë një metër kub për dioksidin e azotit.
Standardet e OBSH-së janë pesë mikrogramë në metër kub për PM2.5 dhe 10 mikrogramë një metër kub për dioksidin e azotit.
Sjellja e kufijve të BE-së në përputhje me rregulloret e OBSH-së do të ishte një “mundësi historike për të ofruar një politikë që punon drejt reduktimit të emetimeve të gazeve serrë”.
