Milingonat e kuqe ose milingonat e ashtuquajtura të zjarrit janë një nga speciet ‘aliene pushtuese’ më të këqija dhe më të kushtueshme në botë dhe ato po e bëjnë Italinë shtëpinë e tyre. Studiuesit thonë se ato kanë mbërritur për herë të parë në një vend të Europës.
Milingona e kuqe ka formuar një popullatë në Siçili të Italisë dhe studiuesit thonë se me ndihmën e ngrohjes globale, milingonat mund të përhapen në të gjithë kontinentin. Klima në gjysmën e zonave urbane të Evropës është tashmë e përshtatshme për speciet.
Kjo mund të ketë ndikime shkatërruese dhe të kushtueshme në biodiversitetin, të korrat dhe shëndetin e njerëzve.
Pse milingonat e kuqe të zjarrit janë të rrezikshme?
Si foragjere agresive, milingonat e kuqe zakonisht bëhen speciet mbizotëruese të milingonave kur futen në një territor të ri.
Kjo do të thotë se ato mund të shkatërrojnë popullatat vendase të milingonave të tjera dhe të shkatërrojnë bimët vendase. Ata gjithashtu kanë një pickim helmues që mund të vrasë ose plagosë bretkosat, hardhucat dhe gjitarët e vegjël.
Milingonat gjithashtu mund të thumbojnë njerëzit duke i bërë zonat publike si parqet të pasigurta për fëmijët. Ata gjithashtu mund të shkaktojnë një reaksion alergjik kërcënues për jetën në një përqindje të vogël të njerëzve që reagojnë ndaj helmit të tyre.
Nëpërmjet grabitqarit, konkurrencës dhe thumbimit, ata kanë qenë të njohur gjithashtu se ndikojnë te zogjtë dhe peshqit.
Përveçse duke bërë kërdi në ekosistemet lokale dhe biodiversitetin, milingonat e zjarrit mund të dëmtojnë të korrat dhe të prishin pajisjet elektrike.
Ato janë speciet e pesta pushtuese më të kushtueshme në botë, që kushtojnë pothuajse 20 miliardë euro dëme dhe menaxhim midis viteve 1970 dhe 2017, sipas një vlerësimi të botuar në revistën Nature në 2021.
Milingonat e zjarrit renditen në mesin e 100 specieve aliene pushtuese më të këqija nga Baza e të Dhënave të Specieve Invazive Globale.
Nga vijnë milingonat e kuqe të zjarrit?
Milingonat e kuqe të zjarrit ose Solenopsis invicta vijnë fillimisht nga Amerika e Jugut.
Në më pak se një shekull, ato janë përhapur përmes tregtisë njerëzore në pjesën më të madhe të Shteteve të Bashkuara, Meksikës, Karaibeve, Kinës, Tajvanit dhe Australisë. Ata shpesh udhëtojnë në tokë të infektuar dhe materiale ndërtimi.
Solenopsis invicta tashmë është renditur si një “specie shqetësuese” në listën e specieve aliene pushtuese të BE-së.
Vetëm në SHBA, kostot vjetore të lidhura me speciet tani vlerësohen të jenë rreth 1 miliard dollarë (933 milionë euro).
Zelanda e Re është i vetmi vend që ka zhdukur me sukses këtë milingonë pushtuese.
Milingonat e zjarrit janë dokumentuar më parë në produkte në Spanjë, Finlandë dhe Holandë, por jo në natyrë siç shihet në Siçili, ku janë gjetur 88 fole.
A do të përhapen milingonat e zjarrit në të gjithë Evropën?
Vendasit pranë qytetit sicilian të Sirakuzës kanë raportuar pickime të shpeshta të milingonave që nga viti 2019.
Analiza gjenetike e milingonave të gjetura në zonë sugjeron se ato mund të kenë origjinën në jug të SHBA-së, Kinës kontinentale ose Tajvanit.
Është e paqartë se si dhe kur specia u fut në zonë, por mund të ketë ndodhur përmes portit të ngarkesave të Augusta aty pranë.
Studiuesit zbuluan se milingonat mund të vendosen në 7 për qind të Evropës dhe Mesdheut në kushtet aktuale mjedisore. Zonat bujqësore janë më të rrezikuara, ndërsa gjysma e zonave urbane të studiuara kanë kushte të përshtatshme.
Nga këto, qytetet bregdetare mesdhetare me lidhje të mëdha portesh detare janë më të rrezikuara.
Parashikimet e ardhshme tregojnë se mjedisi i Evropës ka të ngjarë të bëhet më i përshtatshëm për milingonat ndërsa klima nxehet.
Studiuesit këshillojnë se zbulimi i hershëm dhe veprimi janë thelbësore në menaxhimin e këtij kërcënimi të ri. Raportimi i qytetarëve për pickimet dhe foletë mund të ndihmojë në gjurmimin e përhapjes së milingonave.
