Më 10 maj 1933, Kancelari i Gjermanisë, Adolf Hitler, ndërmori djegien masive të librave. Të parët në radhë të kësaj fushate ishin librat që u përkisnin autorëve me prejardhje hebraike. Mandej, në vitin 1938, nazistët detyruan pronarët e dyqaneve hebraike për të shfaqur fjalët “biznes hebre” në dritaret e tyre. Pas pushtimit të Polonisë, një zyrtar lokal i zellshëm nazist propozoi mbajtjen e simbolit dallues në formën e 2 trekëndëshave të verdhë me nga 15 cm madhësi, të ndërthurur për të krijuar yllin 6-cepësh të Davidit. Në këtë ditë, Drejtoria e Përgjithshme e arkivave kujton se, gjatë Luftës së Dytë Botërore, shqiptarët mirëpritën mbi 3 000 hebrenj, të cilët arritën t’i shpëtonin vdekjes duke u strehuar në shtëpitë e vendasve. Në fondet e AQSH-së gjenden materiale që dokumentojnë masat e ndërmarra prej institucioneve shtetërore, për të siguruar mbarëvajtjen e qendrimit të hebrenjve. DPA sjell foto të listave me emra shtetasish izraelitë që u akomoduan në disa qytete të vendit. Po ashtu, DPA sjell edhe foto të Gavra Mandilit, shtetasit izraelit të strehuar familjarisht në Shqipëri, nga Refik Veseli. atsh
