Tek gjitarët, evolucioni ka nënkuptuar që ushqyerja me gji është përgjegjësi vetëm e femrave dhe jo e meshkujve për të zvogëluar rrezikun e përhapjes së mikrobeve të rrezikshme.
Kjo hipotezë e re është formuluar nga një model matematikor i publikuar nga studiues nga Universiteti Britanik i York-ut në revistën ”Nature Communications”.
Qumështi i gjirit është një substancë e gjallë dhe luan një rol kyç në përcaktimin e mikrobiomës së zorrëve të gjitarëve, i cili është një ekosistem kompleks i baktereve dhe viruseve, së bashku me materialin e tyre gjenetik.
”Ky ekosistem luan një rol vendimtar në shëndet, duke siguruar mbrojtje kundër sëmundjeve, duke ndihmuar tretjen e ushqimit dhe në shumë mënyra të tjera që ne po i zbulojmë vetëm tani. Ndërsa mikrobet nuk janë në thelb të dëmshëm ose të dobishëm, është prania dhe bollëku i tyre që dikton shëndetin e përgjithshëm të këtij komuniteti të brendshëm. Një ‘aktor i gabuar’ në fillim të jetës së një kafshe mund të ndryshojë mikrobiomën në një moment vendimtar”, vëzhgon autori i parë i studimit, Brennen Fagan.
”Për këtë arsye, kur të dy prindërit janë të përfshirë në të ushqyerit, mundësia që një mikrob të transmetohet dhe të fitojë një terren në një popullatë në thelb dyfishohet”, shton një tjetër autor i studimit, George Constable.
“Pra, teoria jonë sugjeron që përzgjedhja kundër transmetimit e mikrobeve të dëmshme përmes qumështit të gjirit mund të jetë një presion shtesë selektiv kundër ushqyerjes me gji të meshkujve”, shton ai.
Nëse matematika demonstron avantazhin e të ushqyerit me gji nga vetëm një prind në vend të të dyve, është logjika e evolucionit që shpjegon pse u zgjodh figura e nënës dhe jo ajo atërore.
Në fakt, duhet konsideruar se shtatzënia dhe lindja tashmë nënkuptojnë një transmetim të pashmangshëm të mikrobeve nga nëna tek fëmija i palindur: me ushqyerjen me gji nga nëna rreziku mbetet pothuajse i qëndrueshëm, ndërsa nëse ushqyerja me gji nga babai do të ishte e mundur që rreziku të rritej më tej.
“Kjo teori është në përputhje me një sërë strategjish që gjitarët kanë adoptuar në përpjekjen evolucionare për të kufizuar përhapjen e elementeve potencialisht të dëmshëm. Në veçanti, tek njerëzit, ADN-ja mitokondriale transmetohet ekskluzivisht nga nëna”, thekson Constable.
Ky mekanizëm funksionon si një filtër natyral, sepse ruan integritetin gjenetik duke shtypur përhapjen e mutacioneve të dëmshme, për më tepër, prevalenca e marrëdhënieve monogame në disa specie është sugjeruar si një përgjigje adaptive që synon minimizimin e transmetimit të infeksioneve seksualisht të transmetueshme”, shton ai.
