Lumenjtë e Evropës thahen, shfaqen fshatrat fantazmë dhe rrënojat e Luftës së Dytë Botërore

Ndërsa lumenjtë e Evropës thahen nga një thatësirë ​​shkatërruese që shkencëtarët thonë se mund të jetë më e keqja në 500 vjet, kampet romake të fshehura prej kohësh në fshatrat fantazma dhe rrënojat e Luftës së Dytë Botërore, po zbulohen. “Wenn du mich siehst, dann weine” (“Nëse më shihni, atëherë qani”), lexon mbishkrimi i zymtë në një shkëmb në lumin Elba pranë qytetit verior çek të Decinit, afër kufirit gjerman. I ashtuquajturi “guri i urisë” është gdhendur me mesazhin e mësipërm për të shënuar nivelet e ujit gjatë thatësirave historike dhe për të paralajmëruar brezat e ardhshëm për urinë dhe vështirësitë që do të pasojnë sa herë që mesazhi i tij të bëhet i dukshëm. Studiuesit çekë në vitin 2013 e përshkruan gurin si “të gdhendur në vitet e vështira”, duke thënë se ai zbuloi se “thatësira kishte sjellë të korra të dobëta, mungesë ushqimi, çmime të larta dhe uri për të varfërit”. Viti më i hershëm i thatësirës në gurin e Decinit është 1616. Gjurmët e mbishkrimeve që kanë të bëjnë me thatësira shumë më të hershme, duke përfshirë 1417 dhe 1473, janë gërryer kryesisht me kalimin e kohës, ndërsa dhjetë vite thatësire të mëvonshme janë regjistruar gjithashtu, midis 1707 dhe 1893. Shumica e “gurëve të urisë”, kujtues të pasojave të tmerrshme të thatësirës, gjenden në Elba, e cila rrjedh nga veriu i asaj që tani është Republika Çeke përmes ish-Bohemisë dhe më pas Gjermanisë përpara se të arrijë në Detin e Veriut pranë Hamburgut. Të tjera ndodhin në Rhine, Danub dhe Moselle. Gurët e Elbës në veçanti janë shfaqur më rregullisht – veçanërisht gjatë thatësirës së Evropës Qendrore të vitit 2018. Lumi më i gjatë i Italisë, Po, niveli i ujit i të cilit është në nivelin më të ulët prej 70 vitesh, ka nxjerrë në sipërfaqe rrënojat e një vendbanimi të lashtë në Piemonte. Gjetje të tjera që kanë dalë nga lumi përfshijnë rrënojat e Zibello, një maune 50 metra e mbytur gjatë Luftës së Dytë Botërore, një tank nazist dhe, pranë Mantovës, një bombë 450 kg , zbulimi dhe shpërthimi i së cilës kërkonte evakuimin e shtëpive dhe largimin e prej më shumë se 3000 njerëzve. Në Lombardi , themelet e ndërtesave prej druri që datojnë nga epoka e bronzit janë ngritur nga shtrati i lumit Oglio, ndërsa kafka e një dreri 100,000-vjeçar dhe kockat nga hienat, luanët dhe rinocerontët janë shfaqur në pjesë të thara të liqenit të Komos. Në Romë, ujërat e Tiberit kanë zbuluar mbetjet e një ure që besohet se është ndërtuar në shekullin e parë për perandorin Neron, në mënyrë që ai të mund të vizitonte më lehtë rezidencën e tij në bregun e djathtë të lumit, duke përfshirë vilën e tij. Në Serbi , niveli i lumit Danub ka rënë në nivelin e tij më të ulët në gati një shekull, duke ekspozuar rrënojat e më shumë se 20 anijeve luftarake gjermane të ngarkuara me eksploziv nga Lufta e Dytë Botërore pranë Prahovës dhe disa të tjera me frëngji dhe ura të paprekura të fshehura në fund. Në Spanjë , fshatrat e fundosur janë kthyer në atraksione turistike. Aceredo, një qytet i vogël pranë kufirit portugez, u përmbyt nga lumi Lima në 1992 për t’i lënë vend rezervuarit Alto Lindoso, por është rishfaqur këtë pranverë. Ujërat e avulluara të rezervuarit As Conchas kanë zbuluar gjithashtu Aquis Querquennis, një fortesë romake e ndërtuar midis viteve 69 dhe 79 pas Krishtit, por e braktisur rreth vitit 120 pas Krishtit. Vendi u zhduk nën ujë në vitin 1949, por 2.4 hektarët e tij tani po zbulohen. Gjithashtu në Galicia , rënia prej 39% e ujërave të rezervuarit të Belesarit, i ndërtuar në vitin 1963, ka ekspozuar fshatin e fundosur të Portomarín-it të vjetër, duke i lejuar vizitorët të shëtisin nëpër shtëpitë e tij. Në Extremadura, një urë e shekullit të 15-të doli nën sipërfaqen e rezervuarit Cijara, ashtu si e gjithë kisha Sant Romà de Sau e shekullit të 11-të në Kataloniahttps://lajme.rtsh.al/artikull/lumenjte-e-evropes-thahen-shfaqen-fshatrat-fantazme-dhe-rrenojat-e-luftes-se-dyte-boterore