Shqiponjat me pika janë tashmë një specie në rrezik, ndërsa shkencëtarët kanë zbuluar se ata po përballen me një rrezik tjetër: luftën në Ukrainë.
Shqiponjat janë ekspozuar ndaj ngjarjeve të konfliktit gjatë migrimit nëpër Ukrainë, duke i detyruar ato të devijojnë nga rruga e zakonshme e fluturimit, sipas një studimi të botuar të hënën në revistën Current Biology.
Të listuara si “të prekshme” nga Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës, shqiponjat e mëdha me pika janë zhdukur kryesisht nga Evropa Perëndimore dhe Qendrore, sipas studimit. Megjithatë, Polesia, një rajon i madh ligatinor që kufizohet me Poloninë, Bjellorusinë, Ukrainën dhe Rusinë, mbetet një fortesë për speciet.
Më 1 mars 2022, një javë pasi Rusia pushtoi Ukrainën, sipas studiuesve nga Mbretëria e Bashkuar dhe Estonia, e para nga 21 shqiponjat me pika më të mëdha kaluan në Ukrainë gjatë migrimit të saj të zakonshëm.
Duke përdorur të dhënat e konfliktit dhe gjurmimin GPS, studiuesit përcaktuan sasinë e ndikimit të konfliktit në sjelljen migratore të 19 shqiponjave që po kalonin përmes Ukrainës drejt veriut në vendet e shumimit në Bjellorusinë jugore midis marsit dhe prillit 2022. Autorët e studimit zbuluan se shqiponjat u devijuan ndjeshëm nga rruga e tyre e zakonshme e fluturimit në krahasim me migrimet e para konfliktit midis 2019 dhe 2021.
Ndërsa studiuesit nuk kishin prova të drejtpërdrejta vëzhguese për të përcaktuar stimujt ndaj të cilëve zogjtë mund të përgjigjeshin, ata menduan se zhurma dhe drita nga aktivitetet ushtarake mund të kishin ndikuar në sjelljen e tyre.
Devijimet u zbuluan të ishin më të mëdha në zonat ku rruga e migrimit përkoi me më shumë aktivitet ushtarak, por ndryshonte për secilin zog për shkak të ekspozimeve të ndryshme dhe përgjigjeve ndaj konfliktit, sipas studiuesve.
Për shkak të devijimeve më të mëdha, zogjtë duhej të udhëtonin më tej dhe migrimi i tyre gjithashtu mori më shumë kohë për të përfunduar.
Sipas studimit, femrat, për shembull, shpenzuan mesatarisht 246 orë duke udhëtuar drejt zonave të shumimit, në vend të kohës para konfliktit prej rreth 193 orësh.
Shqiponjat udhëtuan mesatarisht 85 kilometra më tej dhe, në një rast ekstrem, një zog fluturoi 250 kilometra shtesë më tej në krahasim me vitet e mëparshme RTSH