Studiuesit kanë identifikuar një lidhje gjenetike me pirjen e duhanit gjatë shtatzënisë.
Studimi tregoi gjithashtu se burrat përjetojnë efekte më të gjata kur nëna e tyre pi duhan gjatë shtatzënisë sesa gratë – duke përfshirë vdekjen në një moshë të re – nëse vazhdojnë të pinë duhan vetë.
Një ekip studiuesish nga Universiteti i Aberdeen studiuan më shumë se gjysmë milioni njerëz në të gjithë Britaninë e Madhe për të kuptuar efektet e pirjes së duhanit në shtatzëni dhe se si mund të vazhdojnë gjatë gjithë moshës madhore.
Grupi, i udhëhequr nga profesor Paul Fowler, dhe kryetar i shkencave mjekësore përkthimore në universitet, përdori marrëdhënien gjenetike midis nënave dhe fëmijëve të tyre të rritur – për të kryer analizën e parë gjenetike në shkallë të gjerë të duhanpirjes nga nëna.
Ata identifikuan disa variante të gjeneve që rrisin gjasat e pirjes së duhanit nga nëna, duke krijuar potencialin për të zhvilluar trajtime më të synuara për të ndaluar pirjen e duhanit.
Duke përdorur të dhëna nga 500 000 njerëz në 22 qendra në Skoci, Angli dhe Uells, ekipi ishte në gjendje të hetonte faktorët gjenetikë, biokimikë dhe socio-demografikë të lidhur me pirjen e duhanit gjatë shtatzënisë.
Ata zbuluan se në çdo fazë, fetuset meshkuj – dhe djemtë e rritur ishin më të prekur nga pirja e duhanit nga nëna gjatë shtatzënisë sesa vajzat.
Kjo u manifestua si ndryshime në nivelet e gjeneve të ndryshme në mëlçinë e fetusit mashkullor qysh në javën e 17-të të shtatzënisë, deri tek djemtë e rritur që kanë jetëgjatësi më të shkurtër.
Ekipi zbuloi nëse burri i rritur e ndalon duhanin, ose nuk pi duhan fare, ata mund t’i kundërshtojnë këto rreziqe.
Rritja e gjasave për një vdekje të hershme u zvogëlua tek burrat që raportuan se nuk kishin pirë kurrë cigare vetë.
Studimi i ri mund të ndihmojë në hartimin e strategjive më efektive për të zbutur efektet negative të ekspozimit të nënës ndaj duhanit.
Gjithashtu, u zbulua se djemtë kanë më shumë gjasa të zhvillojnë kancer në moshë madhore dhe janë më të ndjeshëm ndaj zhvillimit të diabetit të tipit dy sesa vajzat.
Gratë kanë më shumë gjasa të zhvillojnë çrregullime të tretjes dhe riprodhimit, si dhe probleme të shëndetit mendor.
“Shumica e kërkimeve janë kryer në grupe me shumë pak individë, kështu që nuk kanë fuqi statistikore për të zbuluar lidhjet më të rralla”, tha Felix Grassmann, profesor i epidemiologjisë dhe biostatistikës në Universitetin e Shëndetësisë dhe Mjekësisë në Potsdam, Gjermani, i cili bashkëdrejtoi hulumtimin.
“Në këtë hulumtim, ne përdorëm grupin e Biobank në Britaninë e Madhe – i cili ka të dhëna nga pyetësori gjenetik, biokimik dhe mjekësor për më shumë se 500 000 individë, duke e bërë atë një nga studimet më të mëdha të raportuara mbi efektet e pirjes së duhanit nga nëna gjatë shtatzënisë”, tha ai.
“Me pak fjalë, ne zbuluam se kur një nënë pi duhan gjatë shtatzënisë, mëlçia e djalit të saj është më e prekur se mëlçia e vajzës së saj. Ky dallim dhe dallimi gjinor në rrezikun e vdekjes vazhdon deri në moshën e mesme”, tha profesor Grassmann.
“Duhani është krejtësisht toksik dhe është jetike që ne të mbështesim njerëzit që të largohen prej tij, diçka që shumë prindër janë veçanërisht të prirur ta bëjnë gjatë shtatzënisë”, tha Sheila Duffy, shefja ekzekutive e shoqatës bamirëse shëndetësore “Action on Smoking and Health Scotland”.
“Ky studim tregon se toksinat e duhanit dëmtojnë gjenet dhe zhvillimin e njeriut”, tha ajo
