Shtetësia e Nauru, një komb ishull që përfshin vetëm 8 milje katrorë në jugperëndim të Oqeanit Paqësor, mund të jetë e juaja për 105,000 dollarë. Ishulli i vogël me shtrirje të ulët ka nisur një iniciativë të “pasaportës së artë” me synimin për të mbledhur para për të financuar problemet klimatike.
Nauru përballet me një kërcënim ekzistencial nga rritja e nivelit të detit, stuhitë dhe erozioni bregdetar ndërsa planeti ngrohet. Por vendit të tretë më të vogël në botë i mungojnë burimet financiare për t’u mbrojtur nga një krizë klimatike e nxitur në mënyrë disproporcionale nga vendet e pasura.
Qeveria thotë se shitja e shtetësisë do të ndihmojë në mbledhjen e fondeve të nevojshme për një plan për të zhvendosur 90% të popullsisë prej rreth 12,500 banorësh të ishullit në tokë më të lartë dhe për të ndërtuar një komunitet krejtësisht të ri.
Pasaportat e arta nuk janë të reja, por janë të diskutueshme; historia është e mbushur me shembuj të shfrytëzimit të tyre për veprime kriminale. Megjithatë, ndërsa vendet në zhvillim luftojnë për të marrë paratë që u nevojiten për t’u marrë me ndikimet e përshkallëzuara klimatike – një hendek financimi që ka të ngjarë të përkeqësohet nga tërheqja e SHBA nga veprimi global i klimës – po i detyron të gjejnë mënyra të reja për të mbledhur para.
“Ndërsa bota debaton për veprimet klimatike, ne duhet të ndërmarrim hapa proaktivë për të siguruar të ardhmen e kombit tonë”, tha presidenti i Nauru-së David Adeang për CNN.
Pasaportat do të kushtojnë minimalisht 105,000 dollarë, por do të ndalohen për personat me histori të caktuara kriminale. Një pasaportë Nauru ofron akses pa viza në 89 vende, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Hong Kongun, Singaporin dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
Pak nga këta mbajtës të rinj të pasaportave ka të ngjarë të vizitojnë ndonjëherë edhe Naurun e largët, por shtetësia i lejon njerëzit të bëjnë “jeta globale”, tha Kirstin Surak, profesoreshë e asociuar e sociologjisë politike në Shkollën Ekonomike të Londrës dhe autore e Pasaportës së Artë: Lëvizshmëria globale për milionerët. Kjo mund të jetë veçanërisht e dobishme për ata me pasaporta më kufizuese, tha ajo për CNN.
